W bardzo kształcącym projekcie realizowanym w ramach Comeniusa – pt. WAVE – Woda- Aqua- Viz- Everywhere, brała udział młodzież z Zespołu Szkół Ponadgimnazjanych Nr 1 w Chojnie. Jednym ze sposobów jego realizacji był bowiem wyjazd grupy 25 uczniów pod opieką nauczycieli mgr Anny Dubik- Galickiej, mgr Anny Krzemińskiej, mgr Edyty Daszkiewicz oraz mgr Marka Bednarza na Węgry. Partnerem ze strony węgierskiej było Jurisch Miklós Gimnazjum w Kőszeg. Celem projektu było poznanie węgierskiej kultury, a motywem przewodnim była woda, jako jeden z głównych składników życia. Zanim doszło do wyjazdu polscy uczniowie nawiązali kontakt ze swoimi węgierskimi rówieśnikami w celu wstępnego zapoznania się, gdyż zgodnie z założeniami projektu byli goszczeni przez nich.
Podróż autokarem rozpoczęła się o godzinie 6:00, spod komisariatu policji w Chojnie po uprzednim sprawdzeniu sprawności pojazdu. Trasa wiodła przez Kostrzyn- Zieloną Górę- Legnicę- Lubawkę (granica). Następnie przez Czechy w kierunku na Brno, z przerwą na posiłek. Kolejnym krajem, przez który jechaliśmy była wschodnia Austria, gdzie dzięki uprzejmości panów kierowców mogliśmy zza szyb autokaru podziwiać piękne centrum Wiednia. Do Köszeg, miasteczka 2 km od granicy z Austrią, dojechaliśmy po 21:00, tam po krótkim powitaniu uczniowie zostali rozdzieleni pomiędzy swoich partnerów, udając się do domów.
Całość uczestników projektu spotkała się dnia następnego w audytorium gimnazjum, gdzie powitała nas dyrektor szkoły Pani Horváthné Kutasi Mária wraz z Panem Istvanem Matrai, węgierskim koordynatorem projektu. Tego dnia zajęcia miały charakter głównie integracyjny. Po spotkaniu uczniowie udali się na lekcje fizyki i geografii, prowadzone w języku angielskim, których tematyka dotyczyła wody. Po ich zakończeniu uczniowie w formie zabawy zapamiętywali swoje imiona. Następnie na lekcji języka niemieckiego miała miejsce krótka autoprezentacja każdej osoby, po tym wszystkim odbyła się zabawa językowa, podczas której uczniowie łamali języki mówiąc po polsku lub węgiersku, zwroty w rodzaju „stół z powyłamywanymi nogami”. Oczywiście śmiechu było co niemiara.
Po przerwie na posiłek, uczestnicy projektu zostali podzieleni na trzy zespoły, które następnie rywalizowały ze sobą w konkursach dotyczących wody, muzyki, wykonaniu pracy plastycznej a także pokazu fragmentu baletu w wykonaniu każdej z grup. Rywalizacja była bardzo zacięta i odbywała się w przyjemnej atmosferze. Po podsumowaniu uczniowie udali się do swoich rodzin, razem z nimi spędzając czas wolny.
W środę dzień rozpoczął się od zwiedzania Köszeg, zaczynając od centum przyrodniczego im. Bechtolda Istvana, którego dużą cześć zbiorów stanowią eksponaty związane
z ornitologią. Uczniowie mieli więc okazję przyjrzeć się ptakom charakterystycznym dla środowiska Węgier, zaobserwować zmiany środowiska i ich wpływ na występujące gatunki i ich zmiany. Po tej wizycie przyszła kolej na centrum miasta, gdzie uczniowie opowiadali o wybranych epizodach w historii miasta opowiadając o charakterystycznych obiektach muzealnych, których nie brakuje np. zamek obronny Jurisich, piękny gotycki kościół pw. Serca Jezusowego czy najstarszy hotel na Węgrzech. W dalszej części dnia uczniowie mieli okazję podziwiać sztuczne jezioro, będące jedną z atrakcji miasta, gdzie odpoczywali korzystając z przejażdżki rowerami wodnymi. Po powrocie przyszedł czas na powrót do centrum, posiłek i powrót z dużym bagażem wrażeń, do domów.
W czwartek (12.05.) był jednym z najciekawszych dni całego pobytu. W ten pogodny dzień młodzież wraz z opiekunami udała się autokarami nad największy zbiornik wodny Europy Środkowej, jezioro Balaton. Zanim jednak tam dotarła, miała możliwość zwiedzać Mały Balaton. Dla Węgrów to wyjątkowe miejsce, teren o ogromnym znaczeniu przyrodniczym, objęty ochroną, włączony w obręb Parku Narodowego Górnego Balatonu i stopniowo zamieniany w ścisły rezerwat, zamieszkany przez 150 gatunków ptactwa wodnego. Po wizycie w parku przyszedł czas na zwiedzanie Keszthely, z wspaniałym neobarokowym pałacem Festeticsów z 1745, w którym często odbywają się różne wydarzenia kulturalne, a w mieście znajdują się liczne niewielkie muzea będące lokalną atrakcją turystyczną m.in. muzeum Balatonu, muzeum marcepanu, muzeum radia i telewizji. W dalszej części dnia nadszedł czas na główną atrakcję –Balaton. Jezioro pochodzenia tektonicznego ma 77 km długości a jego szerokość waha się od 4 do 14 km, głębokość wynosi tylko 12 metrów. Doskonale nadaje się do wypoczynku, z czego korzystają nie tylko Węgrzy. Nad jeziorem górują nieczynne stożki wulkaniczne pozostałość po odległych niespokojnych czasach…, tworząc niesamowity widok. Ich stoki porastają winnice, z których powstają lokalne wina gronowe. Wreszcie po tylu atrakcjach przyszedł czas na powrót do Köszeg.
Kolejny dzień zaczął się od spotkania z Panem Istvanem Matrai, węgierskim koordynatorem projektu, poprowadził wykład na temat Comeniusa, opowiadając o jego korzyściach i pozytywnych stronach. Następnie o swoich wrażeniach i doświadczeniach opowiadali uczniowie z Węgier, Włoch i Anglii. Kolejna część dnia upłynęła na zajęciach z chemii prowadzonych przez Panią Ilonę Matrai, która poprzez ciekawe, widowiskowe eksperymenty wzbudziła duże zainteresowanie wśród uczniów. Zajęcia z fizyki, również w formie eksperymentów dotyczących wody przeprowadził Pan Istvan Matrai a po przerwie na obiad, nauczycielka muzyki wprowadziła uczestników projektu w świat opery, ponieważ był to kolejny element wizyty na Węgrzech. Pani muzyk z wielkim zamiłowaniem opowiadała o libretcie Otello, Giuseppe Verdiego tak, aby uczniowie przed udaniem się do opery mieli na jej temat podstawową wiedzę. Część wykładu poświęcona była gmachowi opery budapeszteńskiej, w której sztuka miała być wystawiana.
Weekend zarezerwowany został dla węgierskich partnerów, którzy odpowiedzialni byli za zagospodarowanie czasu wolnego. Każdy swój czas wykorzystał inaczej. Część z uczestników projektu w tym czasie miała możliwość obserwować mistrzostwa kraju do lat 17 rozgrywane w Budapeszcie, podziwiać wodospad Miranda czy alpejski lodowiec, jeszcze innych można było spotkać na wycieczce po Szombathely. Pozostali uczestnicy wykorzystali ten czas na aklimatyzację oraz poznanie młodzieży węgierskiej, podczas spacerów plenerze, wyjazdów na basen czy spotkań przy grillu, co z pewnością pozwoliło na lepsze poznanie węgierskich zwyczajów i tradycji.
Poniedziałek był kolejnym bardzo atrakcyjnym dniem, który zaczął się od wyjścia do centrum kultury na bardzo interesujący film o zwyczajach afrykańskich zwierząt. Po jego projekcji grupa udała się nieopodal Köszeg, do miejscowości Lukacshaza. Początkowo miał to być wyjazd rowerowy jednak ze względu na niesprzyjającą pogodę udaliśmy się tam autokarem. Znajduje się tam gospodarstwo ekologiczne, zbudowane zgodnie z technologią XIX wieku. Zwiedzając je ma się wrażenie, że czas cofnął się o sto lat albo i więcej. Podwórko jest z każdej strony zamknięte, budynkami a dookoła znajdują się piękne krużganki, po których pnie się winorośl. Na jego środku znajduję się stylowa studnia.
W czasie pobytu w gospodarstwie właścicielka oprowadziła grupę po poszczególnych pomieszczeniach opowiadając o ich przeznaczeniu i wyposażeniu. Następnie miał miejsce poczęstunek tradycyjna zupą gulaszową, po czym wejście na znajdującą się nieopodal wieżę widokową, z której roztacza się widok na najbliższą okolicę. Po powrocie do gospodarstwa młodzież wzięła udział w wytwarzaniu tradycyjnego węgierskiego placka na cienkim cieście o nazwie sajtos, po czym każdy miał możliwość jego skosztowania. Po powrocie do szkoły miały miejsce próby przed wieczornym występem młodzieży polskiej i węgierskiej. Po czy przyszedł czas na występ, w którym udział wzięli wszyscy uczestnicy projektu. Można było więc posłuchać wierszy po polsku i węgiersku, obejrzeć tradycyjny taniec węgierski, w czasie którego młodzież występowała w tradycyjnych strojach ludowych, obejrzeć walc z filmu pt. Noce i dnie. Największe zainteresowanie wywołały imponujące umiejętności muzykalne partnerów węgierskich, potrafiących wykonywać różne utwory na klarnecie, fortepianie, skrzypcach, organkach czy gitarze. Po zakończonych występach, nastąpiło pożegnanie, gdyż dnia następnego grupa wyjeżdżała do Budapesztu, żegnając tym samym Köszeg.
W dniu 17. 05 nastąpił długooczekiwany wyjazd do Budapesztu, z przerwą na posiłek
w Győr. Po przyjeździe do stolicy Węgier nastąpiło zakwaterowanie w hotelu oraz przygotowania do wyjścia do opery budapeszteńskiej na libretto Otello. Opera Giuseppe Verdiego na kanwie Szekspirowskiej historii miłości posępnego Maura i pięknej wenecjanki stała się największym sukcesem kompozytora. Całość spektaklu składa się z 5 aktów. Jej akcja toczy się w Wenecji i na Cyprze. Opowiada o generale- Maurze o imieniu Otello. Jest on człowiekiem szlachetnym, szczerym, uczciwym, a także walecznym żołnierzem. Zakochuje się w córce senatora Brabantia- Desdemonie, która ucieka z ukochanym w tajemnicy przed ojcem i bierze z nim ślub. Związek jej i tytułowego bohatera nie przedstawia się idealnie. Od początku dzieli ich wiek, pochodzenie, charakter, nawet kolor skóry. Owe różnice i łatwowierność Maura wykorzystuje chorąży generała- Jago, we współpracy z zakochanym w Desdemonie, niemadrym i lekkomyślnym Roderigo. Jago przekonuje Otella o zdradzie jego żony z namiestnikiem Michałem Cassiem. Maur, uniesiony gniewem, nakazuje zabić swego podwładnego. Jago wykorzystuje do tego celu Roderiga, lecz plan nie udaje się i Cassio zostaje tylko zraniony w nogę. Tymczasem opętany zazdrością Otello morduje niewierną, jego zdaniem, małżonkę, a poznawszy prawdę, przebija się mieczem.
Duże wrażenie na uczestnikach wyjścia do opery zrobił wystrój samego gmachu, z ogromną ilością złoceń, przepięknymi marmurami, pięknie malowanym sklepieniem z wielkim kryształowym żyrandolem czy też pięknymi lożami znajdującymi się na trzech poziomach. Imponująca była także ruchoma scena z często zmieniającą się inscenizacja oraz piękne kostiumy występujących artystów. Zachwycał także występ orkiestry z cała gamą różnych instrumentów. Po występie, który zakończył się po godzinie 21, młodzież udała się na objazdową wycieczkę po mieście, zatrzymując się na chwilę na wzgórzu Gellérta, skąd rozciąga się piękna panorama na najważniejsze zabytki, pięknie nocą iluminowane. Wzgórze nazwę zawdzięcza biskupowi Gellertowi, który właśnie tutaj miał zostać zamordowany przez pogan w 1046 roku. Kolejny krótki przystanek dotyczył budynku parlamentu węgierskiego, co było przedsmakiem dnia następnego. Po wyczerpującym dniu przyszedł czas na zasłużony wypoczynek.
Ostatni dzień pobytu na węgierskiej ziemi zaczął się od zwiedzania jednego z najpiękniejszych budynków na świecie- parlamentu. Jego budowa trwała od 1885 do 1904. Pracowało przy nim 1000 osób, zużyto 40 kilogramów złota, pół miliona kamieni szlachetnych i 40 milionów cegieł. Parlament reprezentuje styl neogotycki (widoczne jest pewne podobieństwo do siedziby brytyjskiego parlamentu) choć widoczne są też elementy barokowe (głównie we wnętrzach). Wymiary budynku robią duże wrażenie – powierzchnia użytkowa wynosi 17 000 metrów kwadratowych, długość – 268 metrów, szerokość – do 123 metrów, a wysokość kopuły – 96 metrów (drugi pod względem wielkości budynek na Węgrzech). Wnętrza są bogato zdobione freskami i malowidłami, a także witrażami. Na zewnętrznych ścianach gmachu znajdują się herby dawnych Wielkich Węgier. W jego wnętrzu można podziwiać koronę Św. Stefana, która powróciła do kraju po zawierusze wojennej dopiero w 1978 roku. Po tych wrażeniach przyszedł czas na chwilę odpoczynku i posiłek a także czas na drobne zakupy w WestEndzie, do niedawna największym centrum handlowym w tej części Europy. Po chwili odprężenia przyszedł czas na zwiedzenie najstarszej części Budapesztu. Po przejechaniu przez Dunaj mostem łańcuchowym uczniowie udali się w okolice zamku królewskiego, gdzie na szczególną uwagę zasługuje kościół Macieja, jeden z najważniejszych i najbardziej znanych kościołów węgierskich. Dzisiejsza konstrukcja powstała w XIX w. i jest w dużej części rekonstrukcją lub całkowicie nową. Budowli nadano styl neogotycki, starając się przywrócić dawny wygląd, dodano też nowe, bardziej współczesne elementy. Imponująca budowla swój charakter zawdzięcza białemu piaskowcowi, z którego jest wykonana z wysoką, smukłą wieżą i dachem z różnokolorową dachówką w różne geometryczne wzory. Stanowi też miejsce koronacji królów węgierskich. Kolejną atrakcję tego dnia stanowił rejs po Dunaju, w trakcie którego można było obejrzeć w pięknej oprawie świetlnej najważniejsze zabytki oraz spożyć pyszną kolację przy utworach Johanna Straussa, z jak najbardziej na miejscu utworem Nad pięknym modrym Dunajem. Po wszystkim przyszedł czas pożegnania, gdyż węgierscy partnerzy odjeżdżali do Köszeg. Nie obyło się bez łez, co doskonale świadczyło o przyjaźni jaka zrodziła się między uczestnikami projektu w ciągu tych dziesięciu dni spędzonych razem. Następnego dnia rano uczniowie wraz z opiekunami po wczesnym śniadaniu opuścili piękny Budapeszt kierując się ku Słowacji, Czachom, by przekroczyć granicę w rejonie Bystrzycy Kłodzkiej, późnym popołudniem. Po wielu perypetiach, z obiadokolacją w Bardzie Śląskim nastąpił powrót do Chojny, o 2:00 w nocy. Wszyscy wrócili szczęśliwi, z mnóstwem wspomnień i wrażeń. Teraz czas na rewizytę i pokazanie piękna naszego kraju.
Instagram