Powiat Gryfiński, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Chojnie,  Stowarzyszenie Douzelage w Chojnie z polskiej strony oraz St. Thomas More College,  Primary School Marsaskala oraz Strategies of Interaktive Training Foundation ze strony maltańskiej, w ramach programu Comenius Regio realizują projekt „Community school – school in community”. W dniach 28.05.2013 -01.06.2013r. odbyło się kolejne spotkanie partnerów projektu w Marsaskali na Malcie. Pierwszym punktem programu było spotkanie z burmistrzem Marsaskali, panem Mario Calleja, który opowiedział nam o miasteczku oraz zapoznał z programem wizyty. Dowiedzieliśmy się również, jak władze lokalne współpracują ze szkołami i miejscową społecznością, a w szczególności z rodzicami. Następnie  odwiedziliśmy ośrodek terapii dla osób niepełnosprawnych „Inspire”. Mogliśmy tam przyjrzeć się  jak osoby z dysfunkcjami przechodzą rehabilitację i terapię , co korzystnie wpływa na ich funkcjonowanie w społeczności. Ośrodek jest bogato wyposażony, pomaga bezpłatnie wielu osobom i choć nie otrzymuje subsydiów,  to ma pełne poparcie lokalnych władz. Znajdują się tam pokoje do terapii, podgrzewany basen, miejsce do hipoterapii oraz małe gospodarstwo ze zwierzętami. Kolejnym miejscem, które odwiedziliśmy, był nowo wybudowany park rodzinny. Piękny park został w 85 % wybudowany z funduszy unijnych . Zapewnia rozrywkę całym rodzinom. Znajduje się tam  boisko ze sztuczną nawierzchnią, odkryta siłownia, place zabaw, amfiteatr, zagrody ze zwierzętami oraz labirynt do zabaw.  Najciekawsze w jego konstrukcji jest to, że w 87 % powstał z materiałów przetworzonych.

Drugi dzień pobytu w Marsaskali rozpoczął się wizytą w szkole podstawowej – St Thomas More College Marsaskala Primary.  Przyjrzeliśmy się tam szczególnie edukacji kulturalnej i artystycznej. Spodobał się nam wdrażany przez uczniów klasy piątej projekt edukacji czytelniczej. Postanowili oni przekształcić stare budki telefoniczne ( brytyjska pozostałość kolonialna ) w otwarte biblioteki. Każdy, kto ma w domu książki, które już przeczytał, może zostawić w takiej właśnie biblioteczce,  a wypożyczyć z niej inne. Uczniowie na zajęciach pisali e-mail do władz miasta z prośbą o udostępnienie budek.

Kolejnym ciekawym projektem zrealizowanym tym razem przez grupę trzylatków, było  zbieranie pieniędzy dla potrzebujących. Dzieci pozyskały produkty z lokalnych sklepów niezbędne do wypieku ciasta. Razem z opiekunami upiekły  babeczki , a następnie sprzedawały w mieście. Zebraną kwotę przekazały organizacji charytatywnej.
Wizyta w St Thomas More College i spotkanie z panią  dyrektor Josephine Mifsud  przybliżyły nam sposób zarządzania szkołami na Malcie oraz funkcjonowanie powołanego w 2009 roku systemu uczelni. Dowiedzieliśmy się w jaki sposób odbywa się nadzór merytoryczny nad   szkołami  i nauczycielami oraz jak wspólnie urzędnicy, nauczyciele i rodzice angażują się w rozwój dzieci, zapewniają im bezpieczeństwo, przyjazną atmosferę i klimat sprzyjający uczeniu się. Ponadto mieliśmy możliwość obejrzenia sal  lekcyjnych , pracowni szkolnych. Rozmawialiśmy o problemach tamtejszych szkół. Poznaliśmy sposoby współpracy szkół z lokalnymi władzami, organizacjami wspierającymi pracę szkoły i  rodzicami. Okazało się, że problemy szkół na Malcie są bardzo zbliżone do naszych. Nieunikniona jest ścisła współpraca z policją, sądami rodzinnymi, kuratorami. Wszystko w trosce o uczniów.

30 maja  odwiedziliśmy Komendę Główną Policji na Malcie –  Police General Headquarters . Jest to jedna z najstarszych sił policyjnych w Europie. Na komendzie  spotkaliśmy się z komisarzem  Peterem Paulem Zammitem, który przybliżył nam strukturę oraz funkcjonowanie policji na Malcie.  Następnie zwiedziliśmy Muzeum Kryminalne, gdzie mogliśmy  zapoznać się z historią przestępstw na wyspie.

Tego samego dnia  odbyła się wizyta w Institute of Tourism Studies Malta, gdzie zostaliśmy  zaponami z funkcjonowaniem szkoły. Zobaczyliśmy pracownie, które funkcjonują w szkole oraz ekskluzywną restaurację prowadzoną przez uczniów i nauczycieli. Instytut Turystyki jest instytucją szkolnictwa wyższego, a  powstał  w 1987 r., w celu spełnienia zmieniających się potrzeb w  branży gastronomicznej i turystycznej. Głównym zadaniem Instytutu  jest dostarczenie branży turystycznej profesjonalnych pracowników, którzy mogą zagwarantować doskonały standard produktów i usług.
W ostatnim dniu pobytu na wyspie zwiedziliśmy  dawną stolicę Malty Mdinę. To średniowieczne miasto  ujmuje pięknem architektury, a słynie z wąskich i krętych uliczek.  Ogromne wrażenie zrobiły na nas średniowieczne fortyfikacje, które otaczają całe miasto, leżące na szczycie wzgórza.  W drodze do Valletty – stolicy Malty  oglądaliśmy klify Dingli.  Ogromna wysokość i  bardzo strome urwiska wzbudzają  respekt i  podziw. Zostaliśmy zaproszeni przez tamtejszą panią burmistrz, co dało nam okazję do krótkiego odpoczynku i rozmowy o lokalnej społeczności ponad trzytysięcznej miejscowości i problemach związanych z edukacją.  Piękne krajobrazy, unikalne barokowe zabytki  mogliśmy oglądać w samej Vallettcie.  Zwiedzanie miasta dostarczyło nam niezapomnianych wrażeń.

Ostatni wieczór uświetniła kolacja zorganizowana w klubie waterpolo na nabrzeżu Marsaskali, spędzona wspólnie  z członkami klubu. Jednym z głównych tematów wieczoru był sport na wyspie. Dowiedzieliśmy się, że w ostatnich latach Marsaskala stała się jednym z największych klubów waterpolo na Malcie. Jednym z celów, który postawili sobie lokalni działacze,  jest edukacja dzieci i młodzieży w środowisku sportowym.
Wizyta na Malcie była bardzo owocna i przebiegała w miłej i serdecznej atmosferze.